filosofisch café groningen
04.10.2016 Dankbaarheid door Paul van Tongeren.
Deze voordracht gaat over dankbaarheid.
We bedanken elkaar voor van alles en nog wat, zelfs voor wat we liever niet kregen. Maar dankbaarheid voor wat we niet duidelijk van iemand krijgen is steeds minder vanzelfsprekend geworden. Wie zouden we immers moeten bedanken voor de oogst, voor het weer, voor onze gezondheid, voor een voltooide carrière, voor de geboorte van een kind? Het lot? het toeval? de techniek? onze eigen inspanning? Als er geen gever is, lijkt ook dankbaarheid niet meer mogelijk. Inderdaad: met het verdwijnen van God uit de cultuur is ook de dankbaarheid van de geboortekaartjes verdwenen. Dat is, hoe begrijpelijk ook, problematisch. Want hoe kunnen we uitdrukking geven aan onze blijdschap tenzij in een soort van dankbaarheid: geven we niet daarom cadeaus aan degene die iets te vieren heeft – opdat hij zijn dankbaarheid kan uiten? Vieren en dankbaarheid horen bij elkaar. Maar hoe moet dat - dankbaar zijn na wat Nietzsche noemde: 'de dood van God’?
Paul van Tongeren (1950) was tot zijn emeritaat hoogleraar wijsgerige ethiek aan de Radboud Universiteit Nijmegen en de KU Leuven.
Recente boekpublicaties in het Nederlands: Deugdelijk leven. Een inleiding in de deugdethiek (2006); Over het verstrijken van de tijd (2007), Het Europese nihilisme (2013); Leven is een kunst (2013);
CD-boxen: Geluk, deugd, plicht, keuze; acht colleges over de geschiedenis van de ethiek (2007); Aristoteles (2011); Nietzsche over het nihilisme (2011).