filosofisch café groningen
programma voorjaar 2017 (archief)
17.01 Hoe gaan we met de werkelijkheid om?
Door Louis Sommeling, filosoof, theoloog, psycholoog/psychotherapeut. Lid van studiegroep 'quantumtheorie en universeel bewustzijn'.
Filosoferen dichtbij huis en zo concreet mogelijk over ons alledaagse leven.
Vertrouwen in de werkelijkheid, die vanuit een diep eenheidsveld vanuit zichzelf naar harmonie en eenheid streeft als we meewerken. Implicaties vanuit de quantumtheorie.
31.01. Bildung eigentijds vormgeven.
Door Eugène Sutorius, voormalig advocaat, rechter en hoogleraar strafrecht. Oprichter van de Bildung Academie.
In 1809 pleitte filosoof en onderwijsminister Von Humboldt voor Bildung: mensgericht onderwijs, maatschappelijke betrokkenheid en persoonlijke vorming. Wat is de waarde van Bildung nu efficiënte en rendabele studiepaden centraal staan? En wat betekent Bildung in het contact tussen generaties?
14.02. Liefde voor beginners en gevorderden.
Door Ronald Hünneman, filosoof, docent en onderzoeker.
Het woord liefde heeft vele betekenissen. In de Phaedrus van Plato staat erotische liefde centraal en wordt die verbonden met onderwijs, filosofie en de kunst van het spreken. In deze lezing gaat het over hoe moderne mensen aan hun ideeën over liefde komen, waarom die ideeën tot de nodige problemen
leiden en welke oplossingen er te vinden zijn bij Plato en de hedendaagse filosofie.
14.03. Schopenhauer over de vrijheid van de wil.
Door Timon Meynen, filosoof en psycholoog.
Veel mensen denken dat onze wil vrij is, omdat we ons bewust kunnen zijn van onszelf. Maar volgens de Duitse filosoof Arthur Schopenhauer (1788–1860) is dat niet het geval: juist omdat het ‘ware wezen van de mens’ zijn wil is en daarmee de basis van zijn bewustzijn, ‘staat de vraag of hij ook anders zou
kunnen willen, gelijk aan de vraag of hij ook een ander zou kunnen zijn dan hijzelf is’.
28.03. Jezelf begrijpen.
Door Marjan Slob, filosoof, essayist en columnist Volkskrant.
Sinds mensenheugenis probeert de menselijke soort zichzelf te duiden. Op dit moment doen we dat graag via hersenwetenschap. Marjan Slob vertelt hoe de hersenwetenschap die geprivilegieerde positie heeft kunnen verwerven, wat de verdiensten van de hersenwetenschap zijn (ook voor filosofen), en waar
dit verhaal onmachtig is. Op die manier verbindt zij een bespiegeling over hersenwetenschap met wijsgerige antropologie en wetenschapsfilosofie. Met als kern steeds weer die drang om jezelf te begrijpen.
11.04. De eeuwige rust van een Goede Dood?
Door Ton Vink, filosoof, schrijver en consulent voor vragen rond het levenseinde.
Wie dacht dat met het rapport van de commissie Schnabel over ‘Voltooid Leven’ het euthanasiedebat in rustiger vaarwater terecht zou komen, vergiste zich deerlijk. Er volgde een verrassende brief van de ministers Schippers en Van der Steur, plus de belofte van een wetsvoorstel. Ook de Hoge Raad deed haar
uitspraak in de zaak Heringa. Reden genoeg om stil te staan bij de vraag naar de betekenis van zo’n ‘goede dood’, de rol van de arts, de rol van het betrokken individu en de morele dilemma’s die hier voor het oprapen liggen.
09.05. De grote vlucht inwaarts.
Door Thijs Lijster, universitair docent kunst- en cultuurfilosofie aan de RUG.
De wereld lijkt steeds complexer en on overzichtelijker te worden. In de hedendaagse netwerksamenleving kun je geen kop koffie drinken zonder je mede schuldig te maken aan uitbuiting en slavernij en staat je baan op het spel, omdat aan de andere kant van de wereld een bank omvalt. De maakbare samenleving lijkt verleden tijd; we werken vooral nog aan onszelf. Spreker waarschuwt voor deze ‘grote vlucht inwaarts’. Hij pleit voor ‘sterke verhalen’ die betekenis en richting kunnen geven, en waar de kunsten een belangrijke inspiratiebron voor vormen.
23.05. Is muziek haar eigen baas? Over muziekfilosofie.
Door Albert van der Schoot, musicosoof, docent muziekwetenschap en cultuurfilosofie aan de UvA en de ISVW.
Van oudsher wordt muziek geassocieerd met de expressie van gemoedstoestanden of affecten. Maar in de 19e eeuw kwam een heel andere benadering naar voren. Daarin werd de waarde van muziek niet meer gezien in haar verwijzing naar emoties, maar in haar vermogen om volgens haar eigen wetten niets anders te betekenen dan zichzelf. Een avond over muzikale expressie en autonomie.