filosofisch café groningen
Hoe gaan we met de werkelijkheid om?
Door Louis Sommeling.
Filosoferen dicht bij huis, zo concreet als maar mogelijk is.
De filosofie is bezig om weer te veranderen in een denkwijze die ons kan ondersteunen bij onze dagelijkse problemen en niet in abstracties blijft hangen. Ik denk hier bijvoorbeeld aan een voormalige denker des vaderlands René Gude, die ons liet zien hoe wij ons niet door angstige gedachten behoeven te laten obsederen, zelfs niet op ons doodsbed. Ik zal een video van de filosofe Stine Jensen laten zien, die dezelfde direct praktische weg volgt van minder in gedachten blijven hangen en meer leven door naar eigen ervaringen te luisteren.
De wegen, die ik als filosoof, theoloog, seksuoloog en tenslotte psycholoog volgde in mijn opleidingen vragen ook om verandering, zodat zij van betekenis blijven voor wat wij mensen in de 21e eeuw nodig hebben. Sommige disciplines blijven achter, luisteren te weinig naar elkaar. Hun denken kent geen eenheid. ’Ik schaam me dat ik psycholoog ben’, zei een collega-vriend mij eens. Ik zou er de schaamte van theoloog en psychotherapeut aan toe kunnen voegen.
Er is een nieuw inzicht aan het ontstaan (dat nota bene van de exacte wetenschappen komt: de quantummechanica ) dat onze werkelijkheid in een heel nieuw licht zet, omdat het ons doet vertrouwen op de krachten die daar liggen opgeslagen en die vanuit een diep eenheidsveld uit zichzelf naar harmonie en heelheid streven, tenminste als wij ze ons bewust worden en aanwenden. Enige punten uit dat nieuwe denken:
- De werkelijkheid als de enige juiste waarheid kunnen we nooit doorgronden, hij verandert, hij stroomt, wij zijn erin en zullen alles nooit totaal kunnen begrijpen. ‘Waarheden’ hangen af van het perspectief waardoor wij kijken en onze eigen persoonlijke ervaring is zo een perspectief (Bohm). als een gedicht dat wij zelf schrijven.
- Godsdienst-oorlogen zijn dan niet meer nodig (Whitehead); de allergie over de vraag "bestaat God” verzacht.
- De maat van statische cijfers gaat weer over naar het belang van de harmonische innerlijke maat, de uitgebalanceerde verhoudingen (Bohm): meten is nog geen weten.
- De splitsing tussen wetenschap en religie is achterhaald. Dit getuigt van een verbrokkeld denken, waarin onterecht een splitsing in de werkelijkheid gebracht wordt.
- In psychotherapie wint persoonlijke intuïtie en aanvoelingsvermogen het weer van de absoluutheid van vaste protocollen en dsm-diagnosen. Het lichaam krijgt weer meer aanzien, niet alleen de rede telt;
- In de seksuologie wint de eenheid tussen ziel en lichaam het van fysieke driften.
- In de psychologie gaat de psyche, de diepte van de ziel, en ons bewustzijnsvermogen weer een centrale rol spelen. Gesprekstechniek wordt van een techniek tot een open bewustzijn als grond voor nieuwheid en onverwachte frisheid.
- De verdere evolutie komt in onze eigen handen te liggen .
Hoe kunnen wij ons dit nieuwe veelbelovende inzicht
verwerven en hoe blijven we ons hiervan bewust?
Door oefening. Er is oefening nodig, om te zien hoe
die nieuwe visie vlak voor onze voeten ligt, dicht bij
huis.
Wellicht kunnen we dan de quantumwetenschapper
Wheeler nazeggen:
“Kunnen we ooit verwachten dit bestaan te zullen
doorgronden? Op een dag zullen we zeker het
centrale idee achter dit alles begrijpen als zó
eenvoudig, zó mooi, zó overtuigend, dat we tegen
elkaar zullen zeggen:’O, hoe had het anders kunnen
zijn! Hoe hebben we allen zo lange tijd zo blind
kunnen zijn!’ (John Wheeler in Meijer (2013, p. 1)”
Louis Sommeling
Filosoof, theoloog, psycholoog/psychotherapeut. Na pensioen lid studiegroep: quantentheorie en universeel bewustzijn.