filosofisch café groningen

05.11.2019 Een polemiek tussen Sartre en Camus over het humanisme
Door Gerrit van der Most
In de jaren ’50 van de vorige eeuw schreven de existentialisten Albert Camus en Jean Paul Sartre in les temps modernes een felle polemiek over de grondslagen voor het humanisme. Jammer genoeg overschaduwde daarin de vileine spot van Sartre en Camus’ gekwetste trots wat op het spel stond: het vinden van pijlers voor een humanistische ethiek. De lezer wees Sartre aan als winnaar van het debat, hoewel die later erkende dat Camus goed past in de traditie van Franse moralisten. En de huidige tijd leert dat de mens nog steeds nauwelijks antwoord heeft op het dilemma dat Camus in zijn essay: ‘De mens in opstand’, de aanleiding van hun debat, aan de orde had gesteld.
Gerrit van der Most was werkzaam als kinderpsychiater en psychoanalyticus en heeft meerdere vakpublicaties op zijn naam staan. Na zijn pensionering verdiept hij zich onder meer in het existentialisme. Met de ‘Noordelijke Spinoza Kring’ leest hij Spinoza’s Ethica. Bij het terugblikken op zijn loopbaan in de zorg heeft hij het humanisme van Camus als richtsnoer aangehouden met als resultaat een ‘filosofische novelle’, Hoogwatervlucht ( in eigen beheer uitgegeven). Het debat tussen Sartre en Camus is daarbij een wezenlijk vertrekpunt is geweest.
