Deze avond gaat over een van de hoofdlijnen van het bovengenoemde boek. Matthieu Ricard (1946) is een boeddhistische monnik van Franse afkomst, die voor het eerst bekend is geworden door zijn boek De monnik en de filosoof (Asoka 1998), dat hij samen met zijn vader, de filosoof Jean-François Revel, heeft geschreven.

 

Een ommekeer van een egocentrische naar een altruïstische levenshouding kan zich voordoen wanneer we kwetsbaarheid, vergankelijkheid, niet in vervulling gaan van wensen en verlangens, kortom lijden, gaan erkennen en aanvaarden als een niet weg te denken, reëel aspect van ons bestaan. Bij erkenning van onvervuldheid of lijden zijn in principe twee reacties mogelijk: afwijzing of aanvaarding. Afwijzing, ‘weg willen hebben’ van lijden loopt uit op een egocentrische en verkrampte houding, maar bij aanvaarding ervan kan het dieper tot ons doordringen dat iedereen op zijn of haar eigen manier lijdt, daardoor ontstaat mogelijk een houding van compassie. Die houding stimuleert opbloei van het altruïsme, dat al in onze natuur besloten ligt.

 

Helpen lijden te verlichten bevrijd je uit een vernauwd en uitsluitend op eigen welzijn gericht (egocentrisch) perspectief. En dat is, aldus Ricard, de enige weg naar geluk. ‘Goed zijn’ is dan geen belastende verplichting meer, maar het volgen van je eigen diepste verlangens. En de keuze dat te doen put je niet uit, maar brengt je juist in contact met een besef van ruimte en openheid en met een onuitputtelijke bron van energie.

Bij die keuze hoort ook dat je leert je eigen beperkingen te aanvaarden en in wijsheid grenzen te stellen, zodat je niet overbelast raakt.